کد مقاله: takba0056 سیستم ثبت بین المللی
سیستم مادرید، لاهه و لیسبون
در این مقاله شما با سه سیستم ثبت بین المللی علائم، طرح های صنعتی و نام های مبدا آشنا می شوید. نقش WIPO در فرایند ثبت بین المللی این است که به عنوان مدیر عمل کند تا روند ثبت نام را تسهیل کند و اطلاعات مربوط به ثبت های مختلف را با توجه به ثبت بین المللی در روزنامه بین المللی ثبت علائم WIPO (سیستم مادرید)، نشریه طرحهای بین المللی (سیستم لاهه) و نشریه نامهای مبدا (سیستم لیسبون) منتشر کند.
سیستم مادرید
سیستم مادرید، که در سال 1891 ایجاد شد، یک راه حل تمام عیار برای حمایت از صاحبان علائم تجاری در بازارهای متعدد است. تصمیم در مورد اعطا یا عدم حمایت از یک علامت خاص در یک قلمرو خاص، بستگی به سیستم ملی یا منطقه ای مربوطه دارد. هنگامی که حمایت اعطا می شود، می توان آن را به طور نامحدود تمدید کرد.
سیستم مادرید چندین مزیت را به صاحبان علائم تجاری ارائه می دهد. دارنده علامت تجاری با داشتن حق عضویت از طرف سیستم مادرید، فقط باید یک درخواست بین المللی به یک زبان ارائه دهد و یک مجموعه هزینه را با یک ارز بپردازد. این کار به جای ثبت درخواستهای جداگانه در کشورها یا مناطق مختلف، به زبانهای مختلف و پرداخت هزینه جداگانه به ارزهای مختلف انجام می شود. این مزایا در مورد تمدید یا اصلاح ثبت بین المللی نیز وجود دارد.
* مزایای سیستم مادرید
امتياز اين سيستم اينست كه متقاضي با ثبت يا تسليم يك فرم اظهارنامه بين المللي به (زبان انگليسي يا فرانسه) مي تواند درصورت تمايل در ۱۰۶ كشور طرف قرارداد يا تعدادي از آنها بسته به انتخاب خود حمايت ازعلامت تجاري خود را درخواست وكسب نمايد. بنابراين مزيت استفاده از آن در ساده ، ارزان و موثربودن آن مي باشد يعني تنها بوسيله يك تقاضانامه بين المللي واحد به هريك از سه زبان (انگليسي، فرانسه يا اسپانيولي) و پرداخت يك تعرفه به فرانك سوئيس، تحصيل و تامين حمايت ازعلائم تجارتي يا خدماتي دركشورهاي تعيين شده در فرم درخواست ميسرميگردد.
همچنين درصورتيكه هرگونه تغييري درعلامت ثبت مبداء ازطرف دارنده آن صورت گيرد از قبيل تغيير نام، آدرس، مالكيت، تمديد وغيره ميتوان با تكميل فرمهاي مربوطه وپرداخت هزينه اي اندك تغييرات مزبور را درسطح بين المللي اعمال نمود. ديگراينكه اداره مبدا نيز از انجام طبقه بندي كالاها وخدمات و انتشارعلائم درروزنامه رسمي كشورمتبوع خويش بي نيازاست. درواقع ثبت بين المللي مجموعه اي از ثبت هاي ملي طبق مقررات داخلي هركشورتعيين شده، مي باشد.
اين سيستم از طريق دفتربين المللي وايپو اداره مي شود، هركشورعضو كنوانسيون پاريس براي حمايت ازحقوق علائم تجارتي اتباع خويش در سايركشورها، ميتواند عضو موافقتنامه، پروتكل و يا هردو آنها گردد.
خلاصه‌‌ی موافقتنامه لاهه (1925)
دو نسخه از موافقتنامه لاهه در حال حاضر لازم الاجرا هستند. یکی قانون 1999 و دیگری قانون 1960. در سپتامبر 2009 نیز تصمیم گرفته شد که اجرای نسخه 1934 متوقف شود تا مدیریت سراسری سیستم ثبت طرح تسهیل گردد.
ثبت بینالمللی طرح تنها میتواند توسط شخص حقیقی یا حقوقی‌‌ای انجام گیرد که به واسطه‌‌ی تأسیسات (تجاری)، اقامتگاه، یا ملیت با یکی از کشورهای متعاهد مرتبط باشد، یا اینکه طبق قانون 1999 سکونت دائمی در یکی از کشورهای عضو هر یک از دو قانون 1999 یا 1960 داشته باشد.
موافقتنامه لاهه این امکان را به متقاضیان میدهد که با تسلیم تنها یک اظهارنامه‌‌ی ثبت به دفتر بینالمللی وایپو، طرح صنعتی خود را با تشریفات کمتر در چند کشور یا منطقه به ثبت رسانده و از حمایت برخوردار شوند.
بسته به اینکه متقاضی ثبت بینالمللی با کشورهای عضو کدام یک از نسخ فوق (یعنی نسخه 1999 یا 1960) مرتبط باشد، اظهارنامه‌‌ی بینالمللی تابع نسخه 1999، 1960 یا هر دو نسخه خواهد بود.
تفاوت بین ثبت طرح های صنعتی تحت توافقنامه لاهه و ثبت علائم تحت پروتکل مادرید در این است که شما نیازی به شروع ثبت نام در کشور مبدا ندارید. به عنوان مثال، یک طراح در فرانسه می تواند طرح خود را ثبت بین المللی کند و از طریق آن از طرح خود در فرانسه و همچنین در سوئیس، ایتالیا، اسپانیا و کشورهای همبستگی اقتصادی (هلند و بلژیک و لوکزامبورگ) محافظت کند.
تفاوت دیگر بین حفاظت از طرح های صنعتی تحت سیستم لاهه و حفاظت از علائم تحت سیستم مادرید این است که قبل از ارائه یک درخواست بین المللی، نیازی به ثبت نام در یک برنامه ملی یا منطقه ای ندارید. به عنوان مثال، یک طراح در سوئیس می تواند یک برنامه بین المللی ثبت کند و از طریق آن در سوئیس و همچنین در اتحادیه اروپا، ژاپن، فدراسیون روسیه و ایالات متحده آمریکا درخواست نماید.
موافقتنامه لیسبون در یک نگاه
همان‌طور که اشاره شد، موافقتنامه لیسبون با هدف حفاظت از اسامی مبدأ پدید آمده است. اسم مبدأ، به معنای نام جغرافیایی یک کشور، منطقه یا مکانی خاص است که مبدأ یک محصول با ویژگی‌های خاص کیفی را مشخص می‌سازد. در این حالت، ویژگی‌های محصول، منحصراً یا اساساً به محیط جغرافیایی مربوطه، شامل ویژگی‌های طبیعی، فاکتورهای انسانی و یا هر دو آنها مربوط می‌شود.
موافقتنامه لیسبون، در سال ۱۹۵۸ میلادی به تصویب رسید و پس از تجدیدنظر اولیه در سال 1967 در استکهلم، نهایتاً در سال ۱۹۷۹ میلادی، به‌طور کامل اصلاح گردید. بنا بر مفاد این موافقتنامه، کشورهای عضو اقدام به تأسیس اتحادیه ویژه‌ای در چهارچوب اتحادیه حمایت از مالکیت صنعتی نموده و تعهد می‌کنند که در قلمرو جغرافیایی خود، از اسامی مبدأ محصولات سایر کشورهای عضو این اتحادیه خاص، محافظت نمایند. البته این حفاظت، منوط به حفاظت اولیه در کشور مبدأ و همچنین ثبت اسم مبدأ در دفتر بینالمللی مالکیت فکری است. (منظور از کشور مبدأ، کشوری است که اسم منطقه یا محل در آنجا واقع شده یا اینکه خود کشور به‌عنوان اسم مبدأ محسوب می‌شود.)
کشورهای عضو:
تا ابتدای سال ۲۰۲۰ میلادی، ۳۰ کشور به موافقتنامه لیسبون پیوسته‌اند که از آن جمله، می‌توان به کشورهایی نظیر فرانسه، مجارستان، ایتالیا، مکزیک، پرتغال و پرو اشاره نمود. ایران نیز در تاریخ ۹ مارس سال ۲۰۰۶ میلادی به این موافقتنامه پیوسته است که با توجه به پتانسیل بسیار زیاد ایران از منظر اسامی مبدأ، اقدامی هوشمندانه برای حفاظت هر چه بیشتر از دارایی‌های فکری کشور محسوب می‌شود.
نحوه پردازش یک برنامه طراحی بین المللی به شرح زیر است:
- درخواست متقاضی برای ثبت طرح بین المللی
- دفتر بین المللی تحقیقات رسمی را انجام می دهد.
- برنامه بین المللی در ثبت بین المللی مکتوب می شود.
- انتشار در نشریه طرحهای بین المللی
- دفاتر IP طرفهای متعاهد تعیین شده، رویه های بین المللی را انجام می دهند و به دفتر بین المللی درباره اعطای حفاظت یا امتناع اطلاع می دهند.
- دفتر بین المللی به متقاضی یا دارنده آن اطلاع می دهد.
سیستم لیسبون، سیستم ثبت و حفاظت بین المللی از نام های مبدأ را ایجاد کرد. این روش مشابه سیستم مادرید و لاهه عمل می کند، به این صورت که شما یک درخواست بین المللی را ثبت می کنید، که در ثبت بین المللی مکتوب و توسط WIPO منتشر می شود و به سایر طرفهای متعاهد ابلاغ می شود، و سپس حق اعطا یا رد حمایت را دارند.
تفاوت بین حفاظت از طرح های صنعتی تحت سیستم لاهه و حفاظت از نام های مبدأ تحت توافقنامه لیسبون این است که شما باید با شناسایی و حمایت از نام مبدا، در کشور مبدا شروع کنید. به عنوان مثال، یک شرکت فرانسوی با نام مبدا ساخته شده در فرانسه، می تواند از مقام صلاحیتدار فرانسه، ارائه یک ثبت بین المللی و حفاظت ازطرح را در سایر طرفهای متعاهد دیگر درخواست کند.
معاهده همکاری ثبت اختراع
معاهده همکاری ثبت اختراع یک روش ساده برای مخترعین یا متقاضیان ارائه می دهد تا در تعداد زیادی از کشورها درخواست ثبت اختراع کنند. علاوه بر این، تبادل اطلاعات فنی موجود در اسناد ثبت اختراع را برای صنایع و افراد فعال در حوزه مربوطه تسهیل می کند.
مزیت متقاضی در استفاده از PCT این است که با ثبت یک درخواست در یک دفتر ثبت اختراع، به یک زبان، متقاضی تاریخ ثبت بین المللی را دریافت می کند و این تاریخ ثبت در هر یک از کشورهای طرف قرارداد PCT تأثیر خواهد داشت. علاوه بر این، PCT یک دوره زمانی را فراهم می کند که در آن متقاضی می تواند تصمیم بگیرد که چه زمانی اقدام کند، و در کدام کشورها اقدام به ثبت کند.
موارد زیر به نقش اصلی WIPO در تسهیل فرایند PCT اشاره دارند:
- دریافت و ذخیره کلیه اسناد طرح
- انجام تحقیقات رسمی
- چاپ و نشر برنامه های بین المللی در PATENTSCOPE
- انتشار اطلاعات مربوط به برنامه PCT طبق معاهده مقرر
- ترجمه بخشهای مختلف برنامه PCT و برخی اسناد مرتبط به زبان انگلیسی ویا فرانسوی.
- ارسال اسناد به دفاتر ملی و منطقه ای
