استارت اپ ها باید چه عواملی را در هنگام ورود به شتاب دهنده ها در نظر بگیرند؟
سوال مهم بسیاری از کارآفرینان ، به خصوص آنهایی که کم تجربه تر هستند و می خواهند استارتاپ شان به سرعت رشد کند ، این است که آیا شرکت در برنامه شتاب دهنده یا مرکز رشد می تواند برای استارتاپ مفید باشد؟ در چه شرایطی نباید استارتاپ در شتاب دهنده شرکت کند؟ شتاب دهنده استارت‌آپ چیست ؟
مزیت های حضور در شتاب دهنده
مراکز حمایت از استارت اپ ها مانند شتاب دهنده ها و مراکز رشد، همزمان با رشد اکوسیستم استارت اپی و فرهنگ نوآوری شکل گرفتند تا بتوانند حمایت های لازم از جمله حمایت مالی، فنی و منتورینگ را به استارتاپ ها ارائه دهند؛
در نتیجه باعث رشد سریع تر آن ها شوند و احتمال موفقیت آن ها را بالاتر ببرند. شرکت در شتاب دهنده ها به طور کلی سه مزیت اصلی را می تواند برای استارتاپ ها به همراه داشته باشد.
آموزش و منتورینگ
وجود کارآفرینان باتجربه و موفق، متخصصان فنی و سرمایه گذاران به عنوان منتور در کنار استارتاپ ها و برگزاری رویدادهای آموزشی در مباحثی مانند بازاریابی، روابط عمومی و … برای کارآفرینان کم تجربه.
ارتباط با شبکه سرمایه گذاران و همکاران شتاب دهنده
گسترش شبکه ارتباطی بنیانگذاران استارتاپ ها با افراد متخصص، سرمایه گذاران و کارآفرینان موفق.
تامین مالی
تامین سرمایه بذری استارپ توسط شتاب دهنده ، سرمایه گذاری در مراحل بعدی مانند سری A توسط شبکه سرمایه گذاران شتاب دهنده.
در چه شرایطی نباید در برنامه شتاب دهنده ها شرکت کرد؟
با وجود تمام مزیت های ذکر شده شتاب دهنده ها موفقیت استارتاپ ها را تضمین نمی کنند؛ اگر چه آنها به کمک منابع خود در طول برنامه شتاب دهنده استارت‌آپ می توانند از استارتاپ ها حمایت کنند. استارتاپ های موفقی مانند دراپ باکس و ایربیانبی از دل یک برنامه شتاب دهی بیرون آمده اند .
با توجه به داستان موفقیت این استارتاپ ها بسیاری از استارت تاپ های دیگر در تلاش برای شرکت در شتاب دهنده ها هستند؛ بخصوص در شتاب دهنده های مطرحی مانند وایسی یا ۵۰۰ استارتاپ. اما در چه شرایطی استارتاپ ها نباید در شتاب دهنده شرکت کنند؟
آمادگی کاهش میزان سهام خود را ندارید
بیشتر شتاب دهنده ها درصدی از سهام استارتاپ ها (معمولا بین ۳٪ تا ۱۲٪) را در ازای تامین سرمایه بذری دریافت می کنند. این شرط ممکن است موجب نگرانی شما به عنوان هم بنیان گذار استارتاپ شود؛ زیرا که میزان سهام شما در استارتاپ خودتان کاهش خواهد یافت.
کاهش سهام استارتاپ به مرور زمان
همان طور که در مدل فرضی کاهش سهام مشاهده می کنید سهام بنیان گذاران از۱۰۰٪ به ۴۷% تا سری A کاهش می یابد.
اگر یک شتاب دهنده میزان زیادی سهام ( بیش از ۱۰ ٪ یا ۱۵٪ ) دریافت می کند و شما نمی خواهید که در شروع فعالیت استارتاپی خود سهام زیادی را از دست بدهید، پیوستن به چنین شتابدهنده ای تصمیم درستی نیست.
با اینکه عدد مشخصی برای واگذاری سهام به شتاب دهنده ها وجود ندارد ، اما اگر قصد شرکت در یک برنامه شتاب دهی را دارید اعطای سهام به میزان ۱۵٪ تا ۷٪ به شتاب دهنده مناسب است.
به عنوان مثال ، شتاب دهنده وایسی در ازای تامین ۱۲۰ هزار دلار سرمایه بذری، ۷٪ از سهام استارتاپ را دریافت می کند.
گرچه بیشتر شتاب دهنده ها از استارتاپ سهام دریافت می کنند ، اما اندکی از شتاب دهنده ها و برخی از مراکز رشد هستند که اهداف آنها توسعه کارآفرینی است و به همین دلیل از استارتاپ ها سهمی نمی گیرند.
زمانی که استارتاپ شما آماده جذب سرمایه نیست و نیاز به اصلاح یا تغییر دارد، پیوستن به برنامه شتاب دهی ایده خوبی نیست.
زیرا که فرایند شتاب دهی معمولا کوتاه مدت است و در طی این مدت جذب سرمایه اهمیت می یابد. این تصمیم ممکن است باعث ایجاد آشفتگی در استارتاپ شما و شکست آن شود.
زمانی که نمی خواهید نقل مکان کنید
در برخی از برنامه های شتاب دهنده ها کار آفرینان باید به محل استقرار آن ها نقل مکان کنند. ممکن است لازم باشد تا به شهر دیگری بروید یا به طور کامل تیم استارتاپی خود را منتقل کنید و در فضای کار اشتراکی مستقل شوید. بنیان گذار استارتاپ موفق ویدئو (wideo) از آرژانتین به آمریکا و دره سیلیکون مهاجرت کرد تا در برنامه شتاب دهی ۵۰۰ استارتاپ شرکت کند.
گرچه برخی از شتاب دهنده ها کارآفرینان را مجبور به انتقال نمی کنند؛ اما برخورداری از حمایت کامل آنها اغلب نیازمند ارتباط نزدیک و حضوری با شتاب دهنده است .
بنابراین اگر کارآفرینی هستید که مشکل مهاجرت دارید یا نقل مکان برای شما زمان بر و هزینه بر است، بهتر است در تصمیم خود مبنی بر شرکت در برنامه شتابدهی در محل دیگر تجدید نظر کنید.
اطمینان از موفقیت استارتاپ در شتاب دهنده
نیازی به گفتن این موضوع نیست که اغلب استارتاپ ها شکست میخورند و این موضوع در مورد استارتاپ شما هم صدق می کند. بنابراین اگر فکر می کنید که صرفاً شرکت در شتاب دهنده موفقیت استارتاپ شما را تضمین می کند، بهتر است دیدگاه خود را عوض کنید و موقتاً از شرکت در برنامه شتاب دهی صرف نظر کنید.
مارک کیوبن (Mark Cuban) کارآفرین و سرمایه گذار آمریکایی می گوید:
« بسیاری از کارآفرینان فکر می کنند با پیوستن به برنامه شتاب دهنده یا مرکز رشد، بخش اعظمی از کار را انجام دادهاند؛ اما واقعیت این است که آنها هیچ کاری نکرده اند!»
برای تمامی کارآفرینان،به خصوص آنهایی که کم تجربه هستند، لازم است تا آشنایی کاملی با شتاب دهندهها و برنامه های آنها داشته باشند. یاس موتویاما (Yas Motoyama)، مدیر بخش تحقیقات موسسه کافمن (Kauffman)، می گوید:
«اگر افراد موفق جدیدی پیدا شوند، مردم سعی میکنند تا از آنها تقلید کنند. تا به حال تحقیق قانع کننده ای درباره تاثیرگذاری شتابدهنده ها انجام نگرفته است. شتاب دهنده های موقت موفقی مانند وایسی به طور معناداری با اکثر شتاب دهنده ها تفاوت دارند.»
همچنین دیوید تیش (David Tisch)، مدیر شتاب دهنده تک استارز نیویورک میگوید:
«همه شتابدهنده ها برای استارپ ها مناسب نیستند و موجب شکست آنها می شوند. ایده پیوستن به هر شتاب دهنده ممکن، ایده احمقانه ای است!»
زمانی که می خواهید فقط بر روی استارتاپ خود تمرکز کنید
در کتاب « به استارتاپ خود سرعت دهید!»، تحقیقی بر روی ۱۵۱ استارتاپ انجام گرفته است که در شتابدهنده ها شرکت کردهاند. یکی از نتایج این تحقیق، تفاوت انتظارهای کارآفرینان از خدمت های ارائه شده توسط شتاب دهنده است. بنابراین ممکن است بعد از شرکت در شتاب دهنده از عمل خود پشیمان شوید و سعی کنید تا بیشتر به توسعه استارتاپ و استراتژی های خود بپردازید.
جردن فلیگل (Jordan Fliegel )، بنیانگذار استارتاپ کوچآپ (CoachUp)، که در دو شتابدهی در بوستون شرکت کرده میگوید:
« با اینکه برخی از رویدادهای شتاب دهنده مفید بود؛ اما رویدادهایی هم بودند که کاش به جای شرکت درآنها بر روی توسعه استارتاپ خود تمرکز می کردم.»
برای برخی از کارآفرینان نکته گیج کننده شرکت در کلاس های آموزشی گوناگون، جلسه ها و برنامه های فشرده شتاب دهنده است که برنامه ریزی دقیق را می طلبد. بنابراین با شرکت در شتاب دهنده شاید نتوانید به اندازه کافی بر روی استارتاپ خود تمرکز کنید.
همچنین اگر استارتاپ شما هنوز به مرحله قطعیت اجرا نرسیده است و هنوز بر روی برخی از ویژگی های آن نیاز به تفکر و تصمیم گیری دارید؛ شرکت در شتاب دهنده هایی که برنامه منتورینگ فشرده و زیادی دارند، ایده خوبی نیست. همچنین عضویت در شتابدهنده هایی که چندین منتور مختلف را برای هر تیم استارتاپی در نظر می گیرد احتمالاً باعث سر درگمی تیم شما می شود که در نهایت می توان منجر به شکست استارتاپ شما گردد.
بنابراین اگر شما با یک برنامه فشرده و کوتاه مدت، محیط اشتراکی و انجام چند کار همزمان با یکدیگر مشکل دارید و یا هنوز آمادگی لازم را ندارید، شرکت در شتابدهنده مناسب شما نیست.
مهمترین معیارها برای استارتاپ ها در هنگام ورود به شتاب دهنده
کارآفرینان پیش از ورود به یک شتاب دهنده باید معیارهایی را در نظر بگیرند. در ادامه به این معیارها خواهیم پرداخت.
وضعیت استارتاپ
تصمیم بگیرید که چه سطحی از حمایت را در این مرحله نیاز دارید. همچنین تعیین کنید که چه مقدار زمان برای چرخه خود نیاز دارید و با توجه به آن یکی از مراکز را انتخاب کنید.
اگر در مراحل پیش از شروع استارتاپ هستید، مراکز رشد گزینه خوبی برای شما هستند. اگر نمونه محصول اولیه دارید یا استارتاپ شما می تواند به سرعت رشد کند، شتاب دهنده ها گزینه ایده آل شما هستند. اگر ایده مشخصی ندارید ولی تخصص بالایی در یکی از زمینه های کسب و کار یا برنامه نویسی دارید، می توانید به عنوان یکی از هم بنیان گذاران در استارتاپ استودیو فعالیت کنید.
حوزه کاری شتاب دهنده
شتاب دهنده ای را انتخاب کنید که حوزه کاری و اهدافش با استارتاپ شما متناسب باشد. البته در این مورد بیش از حد حساسیت به خرج ندهید. در صورت انتخاب شتاب دهنده های عمومی از برنامه های آنها مطلع شوید، اعضای آنها را بررسی کنید و از استارتاپ های فارغ التحصیل شده پرس وجو کنید تا به درستی تصمیم بگیرید.
شرایط شتاب دهنده استارت‌آپ
پاسخگویی به سوالهای زیر می تواند به شما در سنجش شرایط شتاب دهنده با توجه به اهداف و توان شما کمک نماید.
- آیا حضور در شتابدهنده هزینه دارد؟
- آیا حضور فیزیکی مداوم در شتابدهنده الزامی است ؟
- آیا میزان سرمایه بذری که تامین میکنید ، برای شما کافی است؟
- در ازای این سرمایه بذری، چه میزان سهام از استارتاپ را واگذار می کنید؟
- آیا شتاب دهنده زیر نظر سازمان یا دانشگاه خاصی است که شرایط ویژه دارد؟
- آیا شتاب دهنده نیروی انسانی و فضای کاری مورد نیاز شما را تامین میکند؟
- شرایط فارغ التحصیلی از شتاب دهنده استارت‌آپ به چه صورتی است؟
برنامه های شتاب دهنده
در مورد برنامه هایی که شتاب دهنده استارت‌آپ مورد نظر شما دارد به خوب تحقیق کنید. سوال های زیر می تواند باعث شفافیت نگاه شما به شتاب دهنده و تصمیم گیری بهتر گردد.
- آیا برنامه های شتاب دهنده استارت‌آپ مانند آموزش های آن، متناسب نیازهای شما است؟
- مدت زمان دوره آموزشی چقدر است ؟
- برنامه منتورینگ شتابدهنده به چه صورت است؟
- منتورهای شتاب دهنده استارت‌آپ چه کسانی هستند؟
- جلسه ها و رویدادهای شتابدهنده به چه صورت است؟
- آیا استارتاپ شما حمایت فنی و علمی نیاز دارد؟
شبکه همکاران شتاب دهنده
ایجاد روابط در فضای کاری یکی از مهم ترین معیارهایی است که باید در نظر بگیرید؛ بنابراین شبکه ارتباطی و همکاران شتاب دهنده مدنظر شما از اهمیت ویژه ای برخوردار است. درباره این معیار ، سوال های زیر می توانند به شما کمک کنند.
- شتاب دهنده با چه مراکزی مانند بانک ها، صندوق های سرمایه گذاری، سرمایه گذاران خطرپذیرو… در ارتباط است؟
- دسترسی به شبکه همکاران شتاب دهنده چطور است؟
- آیا شتاب دهنده زیر نظر شرکتهای بزرگ یا دولت است؟
تیم توسعه کسب و کار بین المللی ایرانیان تکبا با برخورداری از گروهی از مدیران با تجربه در حوزه کسب و کارهای مبتنی بر فناوری شما را در این زمینه کمک می نمایند.
